image/svg+xml

Jan Maat: 'De invoering van het melkquotum was een goede zaak'

Verhaal

Jan Maat: 'De invoering van het melkquotum was een goede zaak'

Plaatje bij verhaal: heyman_2_0.jpg

'Ik ben een jaar of acht voorzitter geweest van de melkfabriek op Tuk. Dat was toen de NOVAC. In het begin had je in Giethoorn, Steenwijkerwold en Oldemarkt een melkfabriek, maar die zijn samen gegaan onder de naam De Drie Provinciën. Die is later weer samengevoegd met de OSC en met Kuinre en dat is de NOVAC geworden. Ik was voorzitter vanaf eind jaren zeventig. In 1983 werd het melkquotum ingevoerd. Iedereen kreeg een bepaald aantal liter toebedeeld door de overheid. De één had 50.000 liter quotum en de ander had 200.000 liter bijvoorbeeld. Ik weet nog dat er een keer iemand was. Dat is een boer hier vlakbij en die had ook een quotum. Hij was verschrikkelijk kwaad op het bestuur van de melkfabriek, of op mij, want ik was dan voorzitter. Hij had een quotum van een x-aantal, maar hij molk teveel en dan moest de fabriek dat terughalen. Dat kan de fabriek doen, omdat je melk levert. Als je 10.000 gulden boete moet betalen aan de overheid zijn er sommige boeren die dat niet doen. Dan krijg je gedonder. Want de overheid zegt gewoon tegen de fabriek, jullie moeten die 10.000 euro terugbetalen. Die boer leverde iedere dag melk en daar mocht je maximaal 50 procent van inhouden. Op die manier kregen we na drie weken, of drie maanden, dat geld terug. Nou toen kwam die boer hier van "dat verschrikkelijke bestuur!" en ik was niet goed want daar hadden we nooit mee akkoord moeten gaan. Maar daar ging de fabriek helemaal niet over, die moet ook de wet accepteren. Het bestuur kreeg opdracht dat geld in te houden. Daar was die man het dus niet mee eens. En dat zijn dan vaak mensen die nooit op een vergadering komen. Die eigenlijk niet precies weten hoe de vork in de steel zit. Die denken dat de fabriek het quotum ingevoerd heeft. Of dat de fabriek het geld terughaalt omdat het bestuur dat zo leuk vindt. Maar goed, dat soort dingen beleef je dan ook weer.

Er waren verschrikkelijk veel mensen tegen de invoering van het quotum, maar ik vond het altijd een goed idee. Dat werd me wel eens kwalijk genomen omdat we al veel koeien hadden en je na de invoering van het quotum niet zo eenvoudig verder kon groeien. Maar je kreeg altijd wél een goede prijs voor je melk. Dat er later ook in het quotum zelf gehandeld werd, was geen goede zaak. Dat heeft de ontwikkeling van de landbouw enorm afgeremd. Een boer met 150 koeien en een heel groot melkquotum bijvoorbeeld verdiende goed en kon er daarom eenvoudig nog wat quotum bij kopen. Bovendien is het quotum in Nederland fiscaal afschrijfbaar. Maar een jonge boer met tien koeien die graag wil groeien kan geen quotum kopen omdat het veel te duur is. Die kan niet van tien naar twintig koeien groeien, terwijl die grote boer makkelijk naar 180 koeien kan. Als die grote boer dan 65 is, stopt en zijn quotum verkoopt is dat wel een miljoen waard. Dat maakt hij na zijn 65ste op waardoor het niet meer ten goede van de landbouw komt. Het wordt niet terug geïnvesteerd. Dat kan ook niet want die boer is vrij om te doen wat hij ermee wil. Maar het heeft de uitbreiding en de ontwikkeling van de landbouw altijd tegengewerkt. Dat was een bijkomend effect dat men niet had voorzien.

Over het geheel genomen hebben de boeren er wel wat door in moeten leveren. De een is toen begonnen met wat meer schapen, varkens of kippen erbij. Of een camping erbij. Wij zijn toen met het museum erbij begonnen, met Histo-Mobil, een auto- en vervoersmuseum. Dat is tegenwoordig overgenomen door onze oudste zoon Erik. Die heeft in een garage gewerkt en bij Joontjes. Hij ontvangt duizenden bezoekers op jaarbasis.    

Trefwoorden:Zuivelfabriek, Landbouwquota, Omgeving, Project Streekcultuur
Periode:1950-2000
Locatie:Giethoorn
Thema's:Zuivelfabriek, Landbouwquota

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.